Metodologia badań społecznych – realizujemy następujący program:
Kierunek studiów: Pedagogika II stopień – wszystkie specjalności
Rok Studiów: I
Formy realizacji przedmiotu: ćwiczenia
Jednostka organizacyjna prowadząca przedmiot:
Katedra Pedagogiki Ogólnej
Osoby realizujące przedmiot:
Wykład: dr hab. Henryk Mizerek, Prof. UWM
Ćwiczenia: dr Aldona Małyska, dr Marcin Warmiński, dr Małgorzata Stańczak
Rygor końcowy: egzamin, ćwiczenia – zaliczenie z oceną
Ogólne cele kształcenia:
Ukształtowanie umiejętności i kompetencji w zakresie rozumienia podstawowych paradygmatów wiedzy naukowej, specyfiki badań ilościowych i jakościowych; krytycznej postawy wobec wybieranych metod, technik i narzędzi badawczych; stosowania wybranych strategii badawczych w badaniach własnych.
Treści ćwiczeń:
1. Koncepcje wiedzy i poznanie naukowe (cechy i rodzaje poznania naukowego). Cele nauk społecznych (wyjaśnianie, przewidywanie, rozumienie)
Ch. Frankfort – Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001, s. 17-28.E. Babbie, Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2006, s. 27-44.
K. Rubacha, Metodologia badań nad edukacją, Rozdział 1, Warszawa 2008.
T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych, Rozdział 1, Warszawa 2001.
2. Paradygmat pozytywistyczny i humanistyczny – różnica między badaniami ilościowymi i jakościowymi, analiza i porównanie
K. Rubacha, Metodologia badań nad edukacją, Rozdział 1, Warszawa 2008.
S. Palka, Metodologia, badania, praktyka pedagogiczna, Rozdział 2, Gdańsk 2006.
Ch. Frankfort – Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001, s. 32-37.
E. Babbie, Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2006, s. 45-49.
D. Silverman, Interpretacja danych jakościowych, Warszawa 2009, s. 52-69.
3. Strategia postępowania badawczego w paradygmacie pozytywistycznym i umiejętność analizy przykładowych badań empirycznych osadzonych w tym paradygmacie. Recepcja i krytyka paradygmatu pozytywistycznego w badaniach pedagogicznych
S. Palka, Metodologia badania, praktyka pedagogiczna, Rozdział 2, Gdańsk 2006.
T. Pilch, Strategia badań ilościowych (w:) Podstawy metodologii badań w pedagogice, (red.) S. Palka, Gdańsk 2010, s. 63.
K. Rubacha, Metodologia badań nad edukacją, Rozdział 5, Warszawa 2008.
4. Strategia postępowania badawczego w paradygmacie humanistycznym. Umiejętność analizy przykładowych badań osadzonych w paradygmacie humanistycznym.
K. Rubacha, Metodologia badań nad edukacją, Rozdział 6, Warszawa 2008.
B. Smolińska-Theiss, W. Theiss, Badania jakościowe – przewodnik po labiryncie, (w:) Podstawy metodologii badań w pedagogice, (red.) S. Palka, Gdańsk 2010, s. 79.
T. Bauman, Strategie jakościowe w badaniach pedagogicznych,(w:) T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Rozdział 11-14, Warszawa 2002.
5. Pojęcia, definicje i ich rodzaje
Ch. Frankfort – Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001, s. 42-51.
E. Babbie, Badania społeczne w praktyce, Rozdział 5, Warszawa 2006.
6. Teoria, jej funkcje i rodzaje
Ch. Frankfort – Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001, s. 51-64.
E. Babbie, Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2006, s. 75-79.
Program dla studentów pedagogiki pracy socjalnej – I MU, studia stacjonarne, grupa 1 i 2:
Organizacja i etapy badań naukowych
T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Warszawa 2001, Rozdział 8.
Planowanie procesu badawczego i jego podstawowe elementy
- Przedmiot i cel badań
- Problemy badawcze i hipotezy badawcze
- Zmienne i wskaźniki badawcze
Ch. Frankfort-Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001, s. 66-85.
K. Rubacha, Metodologia badań nad edukacją, Warszawa 2008, Rozdział 2.
T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Warszawa 2001, s. 43-55.
Pojęcie i klasyfikacja metod, technik i narzędzi badawczych
T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Warszawa 2001, Rozdział 3,4,7,12,13.
Ch. Frankfort-Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001, s. 220-319.
E. Babbie, Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2006, Rozdział 8, 9,10.
K. Rubacha, Metodologia badań nad edukacją, Warszawa 2008, Rozdział 4.
Dobór próby badawczej
Ch. Frankfort-Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001, s. 191-217.
E. Babbie, Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2006, Rozdział 7.
K. Rubacha, Metodologia badań nad edukacją, Warszawa 2008, Rozdział 3.
Zaliczenie ćwiczeń: na podstawie pisemnego sprawdzianu z treści zrealizowanych podczas ćwiczeń
Literatura obowiązkowa:
- Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Warszawa 2006.
- Benton T., Craib I., Filozofia nauk społecznych, Wrocław 2003.
- Konarzewski K., Jak uprawiać badania oświatowe, Warszawa 2000.
- Nachmias D., Frankfort- Nachmias Ch., Metody badawcze w naukach społecznych, Poznań 2001.
- Nowak M., Teorie i koncepcje wychowania, Warszawa 2008.
- Nowak S., Metodologia badań społecznych, Warszawa 1985.
- Palka S., Metodologia. Badania. Praktyka pedagogiczna, Gdańsk 2006.
- Palka S.(red.), Podstawy metodologii badań w pedagogice, Gdańsk 2010.
- Pilch T., Bauman T., Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 2001.
- Rubacha K., Metodologia badań edukacyjnych, Warszawa 2008.
- Silverman D., Interpretacja badań jakościowych, Warszawa 2007.
Literatura uzupełniająca:
- Brzeziński J., Badania eksperymentalne w psychologii i pedagogice, Warszawa 2000.
- Chalmers A., Czym jest to, co zwiemy nauką? Wrocław 1993.
- Kruger H.H., Wprowadzenie w teorie i metody badawcze nauk o wychowaniu, Gdańsk 2005.
- Kubinowski D., Nowak M. (red.), Metodologia pedagogiki zorientowanej humanistycznie, Kraków 2006.
- Kuhn T.S., Struktura rewolucji naukowych, Warszawa 2001.
- Lewowicki T. (red.), Dylematy metodologiczne pedagogiki, Warszawa 1995.
- Palka S. (red.), Orientacje w metodologii badań pedagogicznych, Kraków 1998.
- Paulston G.R., Pedagogika porównawcza jako pole nakreślania konceptualnych map i paradygmatów, (w:) Alternatywy myślenia o/dla edukacji, (red.) Z. Kwieciński, Warszawa 2000.